Văn học địa phương miền núi phía Bắc là công trình khoa học nghiên cứu, nhận diện, đánh giá một cách tổng quan về bộ phận văn học địa phương, đồng thời còn là tài liệu tham khảo hữu ích cho việc dạy – học văn học địa phương trong các nhà trường THCS.

Cuốn sách giới thiệu văn học địa phương thuộc 6 tỉnh nằm trong vùng Việt Bắc (Thái Nguyên, Bắc Kạn, Tuyên Quang, Cao Bằng, Lạng Sơn, Hà Giang), tập trung nghiên cứu các thể loại văn học dân gian như: truyện cổ dân gian, ca dao dân ca, thành ngữ tục ngữ, truyện thơ dân gian, và các thể loại văn học hiện đại như: truyện ngắn, ký văn học, thơ. Các tác giả, tác phẩm văn học hiện đại xuất sắc nhất của từng bộ phận văn học địa phương được tuyển chọn theo các tiêu chí: tác giả xuất sắc là người địa phương; hoặc là người nơi khác nhưng đang sống và viết ở địa phương, là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam; đã được nhận các giải thưởng Văn học của Trung ương và địa phương. Tất cả đều phải đáp ứng một tiêu chí quan trọng: tác giả có tác phẩm xuất sắc nhưng phải phù hợp với tâm sinh lý và trình độ tiếp nhận của học sinh cấp học THCS; ưu tiên các tác giả, tác phẩm viết về địa phương mình.